“Türkçeye en çok benzeyen dil hangisi?” diye sorsak muhtemelen herkesin aklına Azerbaycan Türkçesi gelir fakat yanılıyoruz!
Türkiye Türkçesine çok daha fazla benzeyen bir dil daha var. O da Gagavuz Türkçesi ya da diğer adıyla Gagavuzca.
Gagavuz Türkçesi ile Türkiye Türkçesi, aynı denebilecek kadar benzer.
Hem Gagavuz Türkçesi hem Türkiye Türkçesi, pek çok dil bilgisi yapısı ve sözcük açısından aynı. Bu benzerlik o kadar fazla ki Türkiye Türkçesini bildiğiniz sürece Gagavuz Türkçesini anlayabilirsiniz.
Fakat Gagavuz Türkçesi, Ukrayna ve Moldova gibi ülkelerde yaşayan insanlar sayesinde Rusça ve Bulgarca gibi başka dillerden de etkilendi ve Türkiye Türkçesinden ayrışmaları oldu.
Temel kelimelerin, eylemlerin, zamirlerin ve bağlaçların hemen hemen hepsi ortak.
“Anne, elma, su, yemek, çiçek, bugün, ev, kardeş, bir, sabah, masa, kardeş…” Saymakla bitiremeyeceğimiz pek çok temel sözcük, her iki dilde de ortak.
Bunun yanı sıra “ben, sen, o, biz, siz, onlar, bu, şu, o” gibi zamirler ve “ama, gibi, kadar, için, ile, ve…” gibi edatlar da aynı. Tahmin edebileceğiniz üzere; “yemek, içmek, gitmek, gelmek” gibi fiiller de ortak.
İki dilin birbirinden farkı ne o zaman?
“Fonetik/sesletim” dediğimiz telaffuz ve vurgu ile tonlama farklılıkları belirgin bir şekilde görülebiliyor. Ayrıca, aynı anlamda kullanılan sözcükler de farklılaşabiliyor. Mesela bizim “kardeş” dediğimiz onlarda “qaradaş”.
Gagavuz Türkçesi kullananların yaşadıkları yerlerin etkisiyle başka coğrafyaların dillerindeki kelimeleri de kendi dilleriyle harmanlamışlar. Bir örnek verecek olursak “çay” yerine “çaynik” diyorlar. Bir de Latin alfabesi kullansalar da bazı harfler değişiklik gösterebiliyor.
Son olarak bir karşılaştırma örneği bırakalım:
Türkiye Türkçesi: “Merhaba, nasılsını?”
Gagavuz Türkçesi: “Merhaba, neçik?”
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
